Spring naar hoofd-inhoud Skip to page footer

Living on a knife-edge

Unravelling harbour porpoise health through multidisciplinary and cross-border approaches

Auteur: Lonneke IJsseldijk
Datum: 2 november 2021
Universiteit: Universiteit Utrecht

Voedselkwaliteit en gezondheid essentieel voor succesvolle voortplanting bruinvissen

De voortplanting van bruinvissen komt in de problemen wanneer er onvoldoende hoogwaardig voedsel – vette vis – te vinden is, of ze in slechte conditie zijn. Dit is één van de conclusies van het promotieonderzoek van Lonneke IJsseldijk, onderzoeker bij de Universiteit Utrecht.

Haar proefschrift “Living on a knife-edge: Unravelling harbour porpoise health through multidisciplinary and cross-border approaches” gaat in op de gevaren waar bruinvissen mee te maken hebben en het belang van internationale samenwerking voor de bescherming van deze dieren. Een deel van de resultaten van haar onderzoek verscheen op 2 november in het wetenschappelijke tijdschrift Scientific Reports.

Bij veel zeezoogdieren werden problemen in de voortplanting in het verleden in verband gebracht met polychloorbifenylen (PCB's), alomtegenwoordige chemische verontreinigende stoffen in het milieu. Het belang van andere factoren bleef daarbij onderbelicht. In dit nieuwe onderzoek is onderzocht of naast chemische stoffen ook voedsel een rol kan spelen tijdens de voortplanting.

Vet- en spiermassa als maatstaf voor gezondheid

Dat gebeurde met behulp van een uitgebreid onderzoek op bruinvissen (Phocoena phocoena), een kleine walvisachtige. IJsseldijk en collega's gebruikten gegevens over ziekte, dieet, vet- en spiermassa van gestrande bruinvissen. Zo bekeken ze onder meer of zwangerschap en groei van de foetussen samenhangt met een goede voeding en gezondheid.

IJsseldijk: “De analyses lieten zien dat vrouwtjes met een slechte gezondheid minder vaak zwanger waren, hun zwangerschap vaker onderbraken en dat hun foetussen minder goed groeiden.” Deze resultaten suggereren dat zwakkere of zieke moeders niet in staat zijn om een zwangerschap met succes te volbrengen. IJsseldijk: “Ons onderzoek laat zien hoe belangrijk het is voor bruinvissen om prooien met een hoge energiedichtheid te eten: vette vis. Dit is cruciaal voor hun voortplanting en uiteindelijk voor het aantal bruinvissen in zee.”

Recente massastranding bruinvissen

Het onderzoek aan de bruinvis is nog lang niet afgerond en de zee blijft ons verrassen. Eind augustus spoelden plotseling heel veel dode bruinvissen op de Waddeneilanden aan. De meeste van deze dieren bleken volwassen vrouwtjes te zijn, die kortgeleden zwanger waren geraakt. Op dit moment wordt deze massastranding nog volop onderzocht. Een multidisciplinair team van onderzoekers van de Universiteiten van Utrecht, Wageningen en Rotterdam, TNO en de overheid, kijkt naar de gezondheid van deze dieren en hun herkomst. Ook wordt onderzocht of er indicaties zijn voor trauma, algentoxines en besmettelijke ziekten. De eerste resultaten van dat onderzoek worden later dit jaar - waarschijnlijk eind november - verwacht.

Het proefschrift is online te lezen: Living on a knife-edge: Unravelling harbour porpoise health through multidisciplinary and cross-border approaches.

Meer informatie over het strandingsonderzoek https://www.uu.nl/onderzoek/strandingsonderzoek

Hier is ook het nieuwe bruinvismagazine te lezen.

Bron: Universiteit Utrecht