Morphodynamics of ebb-tidal areas
Door: Wim Ridderinkhof
Datum: 8 juni 2016
Universiteit: Universiteit Utrecht
Buitendelta’s zijn zandlichamen die zich zeewaarts van zeegaten bevinden. Een zeegat verbindt de open zee met een achterliggend bekken, zoals de zeegaten tussen de Waddeneilanden die de Noordzee met de Waddenzee verbinden.
De morfologie van buitendelta’s is dynamisch, dat wil zeggen dat hun vorm continu aan verandering onderhevig is. Dit wordt mede veroorzaakt door een netto verplaatsing van zand van de ene (bovenstroomse) zijde naar de andere (benedenstroomse) zijde van het zeegat. Een deel van dit zand vormt zandplaten die in hun geheel over de buitendelta naar de benedenstroomse kust migreren. Menselijke ingrepen kunnen de vorm en het volume van buitendelta’s veranderen. Een voorbeeld hiervan is het gevolg van het scheiden van de Zuiderzee en de Waddenzee door de aanleg van de Afsluitdijk. Na de aanleg van de Afsluitdijk is het volume van de buitendelta’s zeewaarts van het zeegat tussen Den Helder en Texel en van het zeegat tussen Vlieland en Terschelling afgenomen en is de geometrie van deze delta’s veranderd.
Wim Ridderinkhof toont in zijn proefschrift aan dat de lengte van het achterliggende bekken van invloed is op de geometrie (het zwaartepunt) en het volume van een buitendelta. Dit komt doordat de lengte van het achterliggende bekken de karakteristieken van de getijdestromingen in het zeegat beïnvloedt. Dit is een mogelijke verklaring voor de veranderingen die zijn geobserveerd na het afsluiten van de Zuiderzee. Migrerende zandplaten zijn aanwezig op de meeste buitendelta’s van de Waddenzee. Met behulp van een modelstudie toonde Ridderinkhof aan dat deze zandplaten groeien en migreren door golf-gedreven sedimenttransport. Getijdestromingen remmen de migratie van zandplaten.
Download het complete proefschrift: Morphodynamics of ebb-tidal areas (via open acces repository van de universiteit Utrecht)
dspace.library.uu.nl/bitstream/handle/1874/334193/ridderinkhof.pdf