Kwelders, begroeide gebieden die periodiek door de zee worden overspoeld, staan in de belangstelling vanwege hun bijdrage aan kustbescherming en biodiversiteit. Om deze dynamische gebieden goed te kunnen beheren is inzicht nodig in de opslibbing en ontwikkeling van kwelders op lange termijn. Kwelders op de Waddeneilanden bestaan uit een kleiige laag afgezet op een dik zandpakket. De samenstelling en dikte van deze kwelderafzettingen geven informatie over hoe de kwelder zich in het verleden heeft ontwikkeld. In dit proefschrift zijn de ruimtelijke patronen in samenstelling en dikte beschreven en geïnterpreteerd. Naast het gebruik van ondiepe boringen is onderzocht of veldmetingen van de natuurlijke gammastraling van sediment (40K, 232Th en 238U) meer inzicht kunnen leveren in de ruimtelijke samenstelling van kweldersediment.
Eerst is de invloed van watergehalte en dichtheid van het sediment op veldmetingen van gammastraling gemodelleerd, resulterend in een correctie voor het effect van watergehalte. Verder hangt in het studiegebied Schiermonnikoog de gemeten stralingsintensiteit vooral af van de korrelgrootte van het sediment. Dit resultaat is toegepast door aan de hand van stralingspatronen wadplaten te karteren op slibgehalte en de dikte van de kwelderafzettingen te bepalen.
Uit de boringen blijkt dat er ruimtelijke variaties in de afzettingen zijn tengevolge van de dynamiek van wind en water tijdens de vorming van de kwelder. Stormen zetten ongeveer eens per tien jaar zand af op de verder kleiige kwelder. De bijdrage van dit zand aan de kwelderafzettingen is ongeveer tien procent. De ruimtelijke patronen in totale lange-termijn opslibbing zijn complex en veranderen vaak naarmate de kwelder zich verder ontwikkelt.

Download de pdf van dit  proefschrift (pdf 4 Mb)