Spring naar hoofd-inhoud Skip to page footer

Windmolens en waddentoerisme

Door: Tim van Oijen
Datum: 20 maart 2014

Een paar weken geleden was de voorgenomen bouw van windmolens binnen de 12-mijls-zone langs de Noord-Hollandse kust uitgebreid in het nieuws. Het zicht op de molens zou volgens de branchevereniging van recreatieondernemers toeristen weghouden. Voor waddentoeristen kan deze stelling worden onderbouwd. Uit onderzoek op Ameland blijkt namelijk dat die duidelijk de voorkeur geven aan een lege horizon. Duitse toeristen vinden windmolens minder storend dan Nederlandse.

De invloed van windmolens op het landschap is onderwerp van felle discussies. De een heeft er weinig problemen mee, de ander stoort zich er enorm aan. Ook onder toeristen die het waddengebied bezoeken zijn de meningen verdeeld, zo blijkt uit een onderzoek dat in 2012 en 2013 door het kennisinstituut Deltares in het kader van het Europese project Vectors is uitgevoerd.

Verschil tussen Duitse en Nederlandse toerist

De onderzoekers deden op Ameland een studie naar de waarde van de Waddeneilanden voor toeristen. De onderzoekers vroegen de 550 geënquêteerde toeristen onder meer hoeveel zij bereid zijn te betalen om te voorkomen dat windmolens dicht bij de kust worden geplaatst. Dit was een bedrag van rond de 3,50 euro per dag. Er bleek een opmerkelijk verschil te zijn tussen Nederlandse en Duitse toeristen. Die laatsten wilden maar ongeveer 0,50 euro per dag betalen. Bovendien zagen zij zelfs liever windmolens ver weg van de kust dan helemaal geen windmolens. Voor Nederlandse toeristen geldt dit niet: zij willen het liefst helemaal geen windmolens in zicht. Wel is het zo dat ze maar weinig geld willen neertellen om te vermijden dat windmolens ver weg worden geplaatst. De onderzoekers vermoeden dat Duitsers windmolens in een toeristisch gebied, zoals de Waddeneilanden, makkelijker accepteren omdat er in Duitsland anders tegen windmolens wordt aangekeken. De Energiewende die daar plaatsvindt is daarvoor waarschijnlijk een belangrijke reden.

Impact op toeristische sector

Uit de studie blijkt dat het plaatsen van windmolens vlak voor de kust effect kan hebben op de waarde die toeristen toekennen aan het Waddengebied. Het is mogelijk dat dit doorwerkt in het aantal toeristen, minder omzet voor de toeristische sector en uiteindelijk minder werkgelegenheid. Het gedrag van de toerist als reactie op het plaatsen van windmolens zal afhankelijk zijn van verschillende factoren, waaronder de afstand van de windmolens tot de kust en de nationaliteit van de toeristen. Het grote verschil in de waardering tussen Nederlandse en Duitse toeristen zou in de toekomst kunnen veranderen. De onderzoekers denken dat bij een actiever Nederlands beleid op het gebied van duurzame energie de weerstand tegen windmolens in toeristische gebieden kan afnemen. Bij beslissingen over de plaatsing van windmolens en bij berekeningen over de afname van toeristenstromen dient hier allemaal rekening mee te worden gehouden.