Vanaf 1990 tot 2007 zijn de aantallen zeebaarzen in de Waddenzee gestaag gegroeid. Zoutgehalte, watertemperatuur en beschikbaar voedsel zorgen voor optimale condities waaronder jonge zeebaarzen kunnen opgroeien. Maar het onderzoek naar de populatie zeebaarzen in de westelijke Waddenzee geeft nog geen verklaring voor de sterke afname van de laatste jaren.

De zeebaars (Dicentrarchus labrax) is een algemene vissoort in de Noord-Atlantische wateren. De langgerekte zilvergrijze vis, met een donkere vlek op de kieuwdeksels, komt vooral in de buurt van de kust voor. Zeebaarzen zijn zowel overdag als ’s nachts actief. Het voedsel is afwisselend en bestaat vooral uit kreeftachtigen, schaaldieren en andere vissoorten. De vissen zijn, afhankelijk van het leefgebied, na 4 tot 7 jaar geslachtsrijp bij een lengte van 35 tot 42 cm. Een volwassen zeebaars kan een lengte bereiken van ongeveer 1 meter en waarschijnlijk ouder dan 15 jaar worden. Vanwege zijn vechtlust is de zeebaars erg populair bij sportvissers. Volgens Sportvisserij Nederland vissen 99.000 Nederlandse sportvissers gericht op zeebaars. De zeebaars is ook een lekkere vis. Het stevige visvlees heeft een fijne structuur, valt bij bereiding niet uit elkaar en smaakt mild en zoetig.

De zeebaars paait in de winter of het voorjaar bij een watertemperatuur van 8,5 tot 11°C in het Kanaal en de zuidelijke Noordzee. De eieren zweven vrij in het water. De larven en juvenielen bewegen zich vervolgens richting de opgroeigebieden langs de kust, waaronder estuaria, havens en lagunes. Uit vangstgegevens uit de fuik van het onderzoeksinstituut NIOZ, aangevuld met de resultaten van sleepnetbemonsteringen in het  Amsteldiep, is gebleken dat vanaf 1990 de Waddenzee ook voor de zeebaars zo langzamerhand een favoriete kinderkamer is. In de herfst vormen de juvenielen die dat jaar de Waddenzee zijn binnengekomen een groot deel van de populatie zeebaars in de Waddenzee. Maar gemiddeld zijn de dieren in de Waddenzee tussen de 3 en 5 jaar oud, met een lengte tussen de 20 en 45 centimeter. Vanaf het vijfde levensjaar worden de zeebaarzen geslachtsrijp en trekken ze naar het open water van de Noordzee.

Uit analyses van de maaginhoud van in de westelijke Waddenzee gevangen dieren kon worden vastgesteld dat de gewone garnaal, aasgarnalen en kleine visjes (juveniele haring) de favoriete prooidieren zijn van zeebaarzen. De jongste zeebaarzen eten vooral aasgarnalen en gewone garnalen. Naarmate ze ouder worden komt er meer vis op het menu te staan. Naast haring is ook jonge schol een belangrijke voedselbron. Door de jaarlijkse vangstgegevens te vergelijken met veranderingen in de gemiddelde watertemperatuur en het zoutgehalte kreeg men inzicht in de factoren die het voorkomen van de zeebaars in de Waddenzee bepalen. Een gemiddelde watertemperatuur tussen de 18 en 21°C lijkt optimaal te zijn. Een niet te hoog zoutgehalte is ook bevorderlijk voor de zeebaarzen. Door  klimaatverandering, met meer regenval en hogere luchttemperaturen, is de laatste decennia het zoutgehalte afgenomen en de watertemperatuur gestegen. Volgens de onderzoekers zijn de omstandigheden in de westelijke Waddenzee daarmee optimaal voor opgroeiende zeebaars. Niettemin zijn de aantallen zeebaarzen de laatste jaren sterk afgenomen. Of dat te maken heeft met veranderingen in het zoutgehalte of fluctuaties in de hoeveelheden garnalen kan niet worden afgeleid uit de vangstgegevens van de NIOZ-fuik.