Spring naar hoofd-inhoud Skip to page footer

Het Werelderfgoed en de toerist

Door: Hans Revier
Datum: 12 mei 2016

Naast een kroon op het werk van de natuurbescherming beschouwde men de aanwijzing van de Waddenzee als natuurlijk werelderfgoed ook als een belangrijke stimulans voor het toerisme. Uit onderzoek blijkt echter dat de relatie tussen de werelderfgoedstatus en de toeristische ontwikkeling van het waddengebied ingewikkeld is. Zo geven bezoekers aan het eiland Terschelling een hoge waardering aan de Waddenzee, maar is de werelderfgoedstatus voor slechts een klein percentage een motief om het eiland te bezoeken.

Hotspots

Volgens de hotspotmonitor, een door de Rijksuniversiteit Groningen ontwikkelde web-gebaseerde enquêtetool (www.hotspotmonitor.nl), waarmee snel grote groepen mensen kunnen worden gevraagd naar aantrekkelijke plekken, hebben veel Nederlanders een voorkeur voor het waddengebied. Vooral de stranden, duinen en bossen van de Waddeneilanden scoren daarbij hoog.

De Waddenzee zelf wordt veel minder als ‘hotspot’ aangemerkt en slechts een enkeling geeft de voorkeur aan een plek op de vastelandskust. Daaraan zou de conclusie verbonden kunnen worden dat de natuurwaarden van het werelderfgoed Waddenzee niet zo’n grote rol spelen binnen de toeristische ontwikkeling van het waddengebied. Onderzoek onder deelnemers aan excursies wijst echter uit dat het kennis maken met zeehonden, vogels en de bodemfauna van het Wad resulteert in een grotere binding met het gebied, wat uiteindelijk zou kunnen leiden tot meer herhalingsbezoek.

Terschelling

Bovengenoemde aspecten kwamen ook naar voren tijdens een onderzoek onder bezoekers aan Terschelling gedurende de herfstvakantie van 2014.

Weliswaar was bij deze groep de werelderfgoedstatus van de Waddenzee goed bekend -76% wist dat te benoemen-, maar voor slechts 6,8% van de ondervraagden was de werelderfgoedstatus van de Waddenzee een motief om het eiland te bezoeken.

Na het Noordzeestrand en het duingebied kwam het Wad wel op de derde plaats van de op het eiland te waarderen gebieden en bleek een fietstocht langs de Waddendijk of de deelname aan een wadexcursie een belangrijk motief voor het verblijf op Terschelling. Uit het onderzoek bleek dat een kleine 10% van de ondervraagden het eiland voor de eerste keer bezocht. Het grote aantal herhalingsbezoekers verklaart waarom de werelderfgoedstatus zo’n kleine rol speelt in motivatie voor het bezoek.

De meesten kenden de Waddenzee al van voor de aanwijzing tot werelderfgoed. Voor de traditionele groepen bezoekers aan het waddengebied maakt de werelderfgoedstatus van de Waddenzee dus niet zo veel uit. Wel zou het de aantrekkingskracht van het gebied voor nieuwe doelgroepen kunnen verhogen. Dan is het wel zaak meer bewustwording te creëren rond de unieke waarden die de Waddenzee als werelderfgoed classificeren.

Bronnen:

Folmer, A., Revier, H., & Cupido, T. (2016). Sustainable tourism development and the world heritage status of the Wadden Sea: The case of Terschelling. Research in Hospitality Management, 6(1). 

Sijtsma, F. J., Daams, M. N., Farjon, H., & Buijs, A. E. (2012). Deep feelings around a shallow coast. A spatial analysis of tourism jobs and the attractivity of nature in the Dutch Wadden area. Ocean & coastal management, 68, 138-148. 

Folmer, A., Haartsen, T., & Huigen, P. P. (2013). Explaining emotional attachment to a protected area by visitors' perceived importance of seeing wildlife, behavioral connections with nature, and sociodemographics. Human Dimensions of Wildlife, 18(6), 435-449.