Wieren als voedsel

Door: Cora de Leeuw
Datum: 20 augustus 2018

Zeesla (Ulva Lactuca) Bron: Wikimedia https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ulva_lactuca.jpeg — Zeesla. Bron: Wikimedia

Mede met duurzame teelt van zeewieren zou de wereldbevolking, die in 2050 uit ongeveer 9 miljard mensen zal bestaan, van voldoende voedsel kunnen worden voorzien. En dat op maar 2 procent van het totale zeeoppervlak. Daarnaast heeft zeewier nog tal van andere zeer nuttige toepassingen.

Bron van eiwitten

Zeewieren zijn veelzijdige gewassen. Er zijn veel eetbare soorten, die een gezonde en duurzame eiwitbron kunnen zijn voor mensen en dieren. Er is een zeewierkookboek “Groente uit zee”, met informatie over de groei, de soorten, de voedingswaarde en 50 recepten. Een bekende eetbare soort is de Zeesla (Ulva lactuca), die grote groene bladeren heeft van twee cellagen dik en algemeen voorkomt in het intergetijdengebied van de Waddenzee en ook dieper in de Noordzee. Daarnaast komt de soort voor in alle gematigde en subtropische gebieden van de wereld. Maar ook andere soorten, zoals Suikerwier (Saccharina latissima of Laminaria saccharina) en Vingerwier (Laminaria digitata) komen in aanmerking voor grootschalige teelt.

Teelt

Voor de teelt van zeewieren is geen landbouwgrond nodig, geen mest en geen zoet water. Zeewier wordt meestal in hangcultures gekweekt die vrij in het water hangen. En alles van het zeewier kan worden benut. Grootschalige teelt is op dit moment echter nog niet rendabel in West-Europa. Daarom is in maart 2018 het onderzoeksprogramma ProSeaWeed gestart: een vierjarig Maatschappelijk Innovatie Programma ‘Seaweed for Food and Feed’ van Wageningen University & Research (WUR) en de Stichting Noordzeeboerderij. Zij onderzoeken, samen met negen partners uit de zeewiersector, hoe een hogere opbrengst uit zeewier verkregen kan worden en hoe de productiekosten verlaagd kunnen worden. Het Ministerie van Economische Zaken heeft 5 miljoen euro geïnvesteerd in dit programma.

Zeewierboerderijen

Op proefboerderijen in de Noordzee zal onderzoek worden gedaan naar de teelt van zeewier, schelpdieren en andere flora en fauna; naar ecologie en biodiversiteit en naar duurzaam medegebruik van offshore windparken op zee. Er zijn testlocaties voor de kust van Texel en van Scheveningen beschikbaar.
Daarnaast zullen ook de verwerking van de wieren aan land, de afzet ervan naar de voedingsmiddelenindustrie en de logistiek worden onderzocht. Ook komt er toegankelijke informatie over het gebruik en de waarde van zeewier.

Zeewieren hebben vele toepassingen. Beeld: WUR

Andere toepassingen

Zeewieren kunnen naast voedsel voor mens en dier ook voor vele andere zaken gebruikt worden. Zo dienen ze bijvoorbeeld als grondstof voor medicijnen en cosmetica, voor plastics, voor chemicaliën en voor brandstof. Daarnaast zetten zeewieren het broeikasgas CO2 om in biomassa en zuurstof. Zo helpen ze om verzuring van de oceanen tegen te gaan. Ook hebben zeewieren een ecologische functie, als leefomgeving voor jonge vissen en
schaaldieren, zoals krabben. Aan het einde van het onderzoeksprogramma moet duidelijk zijn voor welke toepassing(en) de verdere opschaling van de zeewierkweek in Nederland kansrijk is.