Grijze duinen een handje helpen

Langs de Nederlandse kust ligt een groot areaal duingebied waar de vegetatie is vergrast en de biodiversiteit sterk is afgenomen. Het aanleggen van nieuwe of weer actief maken van oude stuifkuilen kan voor meer kleur en leven zorgen, vooral in het kalkarme Waddengebied.

De begroeiing van de grijze duinen wordt van nature in stand gehouden door een samenspel van factoren, zoals verstuiving, erosie door afstromend regenwater, bodemontwikkeling en begrazing door konijnen. In de laatste decennia is de konijnenstand echter drastisch gedaald door virusziekten en zijn grassen enorm gaan domineren door de hoge stikstofdepositie vanuit de lucht. Daardoor zijn de grijze duinen op veel plaatsen, vooral in de kalkarme duinen, veranderd in dichte, eentonige grasmatten met weinig variatie in soorten en kleur en weinig winddynamiek. Momenteel is er een opleving van verstuivingen in het kalkrijke duin te zien, vooral langs de Noord- en Zuid-Hollandse kust, maar niet in het ontkalkte midden- en binnenduin en ook niet in de kalkarme duinen van het Waddengebied.

Om de biodiversiteit van de grijze duinen te kunnen herstellen, is onderzoek gedaan. Een goede oplossing lijkt het aanleggen van nieuwe of weer actief maken van oude stuifkuilen te zijn. Stuifkuilen zijn komvormige laagten van gemiddeld zo’n 400 m2 groot, waar zand uitstuift en in de omgeving wordt afgezet. Bij het weer actief maken van stuifkuilen wordt de humus- en plantenlaag  verwijderd, zodat de wind weer vat kan krijgen op het onderliggende en vaak kalkrijkere zand. De beste locatie voor activatie van stuifkuilen is de bovenzijde van hoge duinen die gericht is op het zuiden. Hier zorgt de zon voor een droge bodem, waardoor het zand gevoeliger is voor verstuiving en de wind het zand over een groter gebied verspreidt.