Mogelijk negatieve effecten van baggeren op natuur Eems-Dollard

Deltares en Royal HaskoningDHV hebben in opdracht van Rijkswaterstaat gekeken naar de effecten van baggeren op de natuurwaarden van de Eems-Dollard. Ook is gekeken naar de impact van de verspreiding van bagger. De onderzoekers constateren dat de vaargeulverdiepingen en het onderhoud in het Eemsestuarium er voor hebben gezorgd dat het natuurlijke karakter van het gebied is aangetast. Hierdoor wordt er onder meer (te) veel slib uit de Noordzee geïmporteerd.

Slib en geulen in de Eems-Dollard. Foto: Luchtsurveillance Rijkswaterstaat

Slib en geulen in de Eems-Dollard. Foto: Luchtsurveillance Rijkswaterstaat

Door het constante baggerwerk blijven met name slibdeeltjes permanent rondzweven in het wateroppervlak. Als dat in een kleine hoeveelheid is, is dat niet erg. Maar het gaat inmiddels om zulke grote hoeveelheden dat de onderzoekers niet kunnen uitsluiten dat er significante negatieve effecten optreden op belangrijke kwaliteitskenmerken van de riviermonding. Te veel slib is slecht voor bijvoorbeeld de ontwikkeling van zeegras en het voortbestaan van mosselbanken.

Veel baggerwerk

In het Eemsestuarium wordt, in verhouding tot de rest van de Waddenzee, relatief veel gebaggerd en verspreid: 8-12 miljoen m³ per jaar (door Nederland en Duitsland samen). Dit is nodig omdat in dit gebied schepen met een veel grotere diepgang varen dan in de overige delen van de Waddenzee (totaal baggervolume ca. 7 miljoen m³ per jaar).

Beheerplan

Rijkswaterstaat werkt op dit moment aan een beheerplan voor de Eems-Dollard. Uitgangspunt daarbij is dat de effecten op natuur en milieu zoveel mogelijk worden beperkt om de Europese natuurdoelen te behalen. Omdat de Eems-Dollard al jaren kampt met een grote hoeveelheid slib in het water is er aanvullend onderzoek uitgevoerd naar de effecten van baggeren en het verspreiden daarvan. De uitkomsten zijn belangrijk voor het Beheerplan N2000 Eems-Dollard en de vergunningen voor het baggeren.

Innovaties

Projectleider Ellen Farwick van Rijkswaterstaat. ,,We willen enerzijds de vaarweg bereikbaar houden voor grote schepen richting de Eemshaven, Delfzijl en Duitsland. Anderzijds willen we dat de natuurdoelen vanuit Europese afspraken behaald worden. Voor de langere termijn is het belangrijk om in te zetten op innovaties om de situatie te verbeteren. Voor de korte termijn kun je denken aan het onttrekken van rondzwevend slib uit de Eems-Dollard. Of bijvoorbeeld verbeteringen te behalen in het baggeren. Een ander manier of een ander moment kan mogelijk beter uitpakken.”    

Gesprekken

Rijkswaterstaat gaat de komende tijd in gesprek met verschillende belanghebbenden over de uitkomsten van het onderzoek. Duitsland speelt hierin ook een belangrijke rol, want grote effecten worden vooral bereikt als beide landen maatregelen nemen.

De onderzoeken zijn voor iedereen online te vinden op Waddenzee.nl: 'Cumulatieve effecten baggeren en verspreiden op Habitattype H1130 Eem-Estuarium' (Pdf, 9 Mb)