Spring naar hoofd-inhoud Skip to page footer

Changing sand: Sandy beach ecosystem functioning after human activities

Auteur: Lies Leewis
Datum: 30 november 2017
Universiteit: Vrije Universiteit Amsterdam

Menselijke activiteiten beïnvloeden strandorganismen negatief, maar herstel is mogelijk
Directe gevolgen van zandsuppleties en het mechanische reinigen van stranden beïnvloeden strandorganismen negatief. Organismen blijken echter goed aangepast en kunnen redelijk snel herstellen van de menselijke verstoringen. Lies Leewis onderzocht het ecologisch functioneren van het strandecosysteem onder invloed van menselijke activiteiten.

Uit haar promotieonderzoek blijkt dat bodemdieren en planten op stranden negatief worden beïnvloed door de directe gevolgen van menselijke activiteiten. Bijvoorbeeld omdat zij bedolven raken onder het zand en overreden worden. Het herstel na een strandsuppletie was snel voor de vier onderzochte bodemdieren. Vlokreeften hadden echter significant lagere aantallen op mechanisch gereinigde stranden vergeleken met niet gereinigde stranden.

Veranderingen in het strandmilieu, zoals gewijzigde sedimentsamenstelling, als indirect gevolg van de menselijke activiteiten hadden geen invloed op de dichtheden en levensstadia van de onderzochte soorten. Dit geldt ook voor fysische effecten zoals zand- of zoutspray op pioniervegetatie van groene stranden. Dit geeft aan dat soorten die op het strand leven goed zijn aangepast aan de variabiliteit van het strandmilieu. Daardoor kunnen zij ook redelijk snel herstellen van de verstoringen door menselijke activiteiten.

Wel moet worden gewaakt voor het te snel achterelkaar en op eenzelfde locatie toepassen van menselijke activiteiten. Zo bleken vlokreeften in het onderzoek totaal afwezig te zijn op een strand dat twee maal per dag mechanisch werd gereinigd. Eenzelfde effect wordt verwacht indien andere activiteiten, zoals zandsuppleties, te snel achter elkaar worden toegepast. De effecten op de flora en fauna bleken bovendien soort specifiek, geldend voor de onderzochte soorten. Dat betekent dat de uitkomsten niet direct kunnen worden toegepast op de vele niet onderzochte soorten.

Leewis bepleit om in dagelijks kustbeheer de methoden van zowel het reinigen van stranden als zandsuppleties bij de kustverdediging zo uit te voeren dat verstorende effecten op natuur minder worden en de kansen op herstel gemaximaliseerd worden. Dit laatste pakt Rijkswaterstaat op in het programma Natuurlijk Veilig in samenwerking met natuurorganisaties. Rijkswaterstaat, die als kustbeheerder mede verantwoordelijk is voor een goede balans tussen kustverdediging en natuurbeheer, financierde het onderzoek.

Download het volledige proefschrift Changing sand: Sandy beach ecosystem functioning after human activities via PURE van de Vrije Universiteit

Bron: Vrije Universiteit Amsterdam