Terug naar een gezonde Eems-Dollard

In de serie opinieartikelen in het Friesch Dagblad, die op initiatief van de Waddenacademie tot stand komen is een artikel verschenen van Wilfred Alblas, Regiodirecteur Natuurmonumenten Noord-Nederland. Als de Eemshaven bereikbaar gemaakt kan worden voor grote zeeschepen, dan moeten we de Eems ook bereikbaar kunnen maken voor trekvissen betoogt hij.

de Punt van Reide in het Eems-Dollard gebied

De Eems-Dollard is het enige gebied in de Waddenzee, en naast de Westerschelde het enige in heel Nederland, waar een rivier nog op een natuurlijke manier in zee uitmondt. Hierdoor komen zout en zoet water met elkaar in aanraking, wat zorgt voor grote natuurkwaliteit. Helaas staat de natuur van de Eems-Dollard onder druk. De hoeveelheid slib in het water neemt steeds verder toe. Dit komt niet alleen door het aanleggen en verdiepen van vaargeulen. Ook het kanaliseren van de Eems in Duitsland en het bedijken van kwelders doen het gebied verslibben.

Door deze verschillende menselijke ingrepen is het eens zo dynamische systeem ernstig verstoord. De Eems-Dollard hyperventileert. Door het vele slib is de rivier de Eems in de zomermaanden biologisch dood, omdat er te weinig zuurstof is. Hierdoor kan bijvoorbeeld de fint niet de rivier opzwemmen, terwijl juist de Eems-Dollard voor deze vis aangewezen is als beschermingsgebied. Ook voor de recreant valt er steeds minder te beleven. Rijke kwelders en uiterwaarden hebben plaatsgemaakt voor monotone dijken, kronkelende riviertjes voor gekanaliseerde vaarten.

Gezonder
Natuurorganisaties willen weer toe naar een minder diep, breder, langer maar vooral gezondere Eems-Dollard. Het dumpen van gebaggerd slib moet stoppen. Aan de randen van het gebied kan gewerkt aan het opvangen van vloedbewegingen. Hierdoor wordt het water minder troebel en kan zuurstof en licht het water weer verrijken. Daarmee ontstaan voor trekvissen weer mogelijkheden hun paaigebied te bereiken. Ook is het belangrijk, dat zijriviertjes via een brakke zone weer bereikbaar worden voor trekvissen en andere dieren.

Natuurlijk, de natuur op de oevers, kwelders, zandplaten en slikken springt het meest in het oog. Daar zien we foeragerende vogels, wuivende rietvelden en rustende zeehonden. Maar onder water komen veel planten en dieren voor, die weer het fundament vormen voor het leven boven de zeespiegel. Daarom is dit deel van Werelderfgoed Waddenzee ook zo ontzettend belangrijk.

Convenanten voor verbetering van de Eems-Dollard liggen er al. De afgelopen periode is gewerkt aan een herstelprogramma. Natuurorganisaties willen niet langer talmen, en roepen minister Schultz op om nu in actie te komen. Want als de Eemshaven bereikbaar gemaakt kan worden voor grote zeeschepen, dan moeten we de Eems ook bereikbaar kunnen maken voor trekvissen.

Het volledige artikel is ook verschenen in het Friesch Dagblad. Op de website van het Friesch Dagblad kunt u ook reageren op dit artikel.

Bekijk ook het overzicht van alle sinds mei 2011 verschenen opinieartikelen.