Waddenland aan Zee

Op woensdag 11 juli is het advies ‘Waddenland aan Zee’ in de vroege ochtend uitgereikt aan de Gebiedscoalitie Zwarte Haan. In deze coalitie bevinden zich de provincie Fryslân, de gemeente Ferwerderadiel, Wetterskip Fryslân, restaurant De Zwarte Haan, woningcoöperatie Wonen Noordwest Friesland, It Fryske Gea en een zelfstandig ondernemer uit Fryslân.

Herstel van dynamiek en cultuurwaarden
Met de bedijkingen is het getij en daarmee de oorspronkelijke dynamiek, verdwenen uit de noordelijke waddenkust. De historische ontwikkeling van het Waddenland heeft een prachtig en uniek landschap opgeleverd met grote natuurwaarden buitendijks en hoge cultuurwaarden binnendijks. In de huidige situatie zorgt de Deltadijk voor een harde scheidslijn in ruimtelijk, fysiek en ecologisch opzicht. De omgeving van de dijk is moeilijk toegankelijk door het ontbreken van verbindingen, niet gastvrij door de vele verbodsborden en niet uitnodigend door het ontbreken van aantrekkelijke bestemmingen. Het kustgebied staat voor belangrijke ontwikkelingen als krimp en klimaatverandering, die vragen om een integrale manier van kijken. Door veranderingen in samenhang te bezien en functies te combineren ontstaat er een nieuwe vorm van dynamiek en ruimtelijke meerwaarde.  

Het advies Waddenland aan Zee doet een aantal aanbevelingen:
Verbindt grote opgaven met lokale initiatieven
De kracht van het gebied schuilt in het lokale; het kleine, de ontwikkeling van onderop. Tegelijk zijn de majeure opgaven een motor voor ontwikkeling in het gebied. Het is van belang een koppeling te maken tussen de grotere opgave en de lokale initiatieven en plannen. Gezamenlijk zorgen zij voor de dynamiek.

Kies een dynamiek van langzaam groeien
De kwaliteiten van het Waddenland zijn het gevolg van een eeuwenlang proces. Er is geen acute noodzaak om tot grootscheepse transformaties over te gaan. Integendeel, er is terechte zorg over allerlei plannenmakerij van grootschalige ‘gebiedsvreemde’ ontwikkelingen die ergens in het landschap landen. In het gebied zelf liggen voldoende aanknopingpunten en het hoeft niet ‘morgen klaar’.

Vertel het verhaal van het Waddenland aan Zee
Het groeiproces wordt gevoed door een samenhangend verhaal, bestaande uit drie hoofdlijnen. Toegankelijke en gastvrije kust, brede en dynamische kustzone en innovatieve voedselkust. De waddenkust als voedselkust van Nederland. Wanneer dit verhaal gaat leven, kan het richting geven aan een samenhangende ontwikkeling van het Waddenland.

Selecteer onderscheidende boegbeelden
Om het proces op gang te helpen verdient het aanbeveling om op korte termijn in te zetten op een beperkt aantal ‘voorbeeldprojecten’; grote en kleine boegbeelden van een nieuwe kijk op de waddenkust. Het kan al in iets kleins zitten; bijvoorbeeld het mogelijk maken om te kamperen of te zwemmen in een dobbe.

Smeed gebiedscoalities
Naast de regie op hoofdlijnen is er meer nodig. Integraal kijken, denken en doen, grote en kleine opgaven met elkaar verbinden door coalities per plek te vormen. Enthousiaste mensen verleiden, die nauw betrokken zijn bij het gebied en met elkaar de boot durven in te stappen op basis van onderling vertrouwen en een gezamenlijke stip op de horizon.

Het gehele advies Waddenland aan Zee vindt u op de website van Atelier Fryslân. 

Op deze website kunt u ook de presentatie van het advies Waddenland aan Zee terugkijken, 
alsmede de drie deeluitwerkingen voor Noord-Holland, Fryslân en Groningen:
- Noord- Holland: Tuinen aan 't tij
- Fryslân: Fryslân aan Zee
- Groningen: De waddenkust ontwaakt

Ter voorbereiding op het advies Waddenland aan Zee is de wadlas gemaakt: PDF rapport: Verstild getij, een atlas van de Nederlande Waddenkust